Kể từ ngày 1/7, việc xác thực sinh trắc học sẽ trở thành yêu cầu bắt buộc theo quy định của Ngân hàng Nhà nước khi người dân thực hiện giao dịch lần đầu qua Mobile Banking hoặc các giao dịch chuyển tiền có giá trị lớn. Quy định mới này nhằm tăng cường bảo mật cho tài khoản ngân hàng và ngăn chặn các hành vi gian lận tài chính. Tuy nhiên, nhiều người dùng vẫn gặp khó khăn khi đăng ký dữ liệu sinh trắc học và căn cước công dân trên các ứng dụng ngân hàng.

Hiện nay, để thu thập dữ liệu sinh trắc học, ngân hàng thường yêu cầu khách hàng thực hiện theo các bước sau: chụp ảnh mặt trước, mặt sau và quét mã QR trên căn cước công dân, quét khuôn mặt và quét dữ liệu trên căn cước thông qua công nghệ NFC (Near-Field Communication).

Việc xác thực dữ liệu sinh trắc học trong hai bước đầu tiên tương đối đơn giản. Những vấn đề thường gặp như thiếu ánh sáng, bóng mờ hoặc không quét được mã QR thường được giải quyết sau một vài lần thử lại. Ngoài ra, các ứng dụng ngân hàng cũng cung cấp chỉ dẫn rõ ràng, giúp khách hàng dễ dàng thực hiện.

Tuy nhiên, bước xác thực cuối cùng là quét dữ liệu thông qua công nghệ NFC lại gây ra nhiều khó khăn hơn. Phần lớn người dùng cho biết quá trình quét NFC trên các ứng dụng ngân hàng thường xuyên báo lỗi không đọc được chip thẻ căn cước.

Trước những khó khăn này, các ngân hàng cho biết ngoài việc cập nhật trực tuyến, người dân có thể mang theo căn cước công dân đến trực tiếp các phòng giao dịch, chi nhánh ngân hàng để được định danh bằng máy đọc NFC tại quầy.

Đối với khách hàng là người nước ngoài cư trú tại Việt Nam không được cấp căn cước công dân gắn chip, họ có thể sử dụng hộ chiếu và đến trực tiếp chi nhánh ngân hàng để được nhân viên hỗ trợ kiểm tra và cập nhật thông tin sinh trắc học.

Theo Quyết định số 2345/QĐ-NHNN, từ ngày 1/7/2024, tất cả các giao dịch chuyển khoản trên 10 triệu đồng đều phải được xác thực sinh trắc học bằng vân tay hoặc khuôn mặt.

Cụ thể, các giao dịch chuyển tiền có giá trị dưới 10 triệu đồng, với tổng số tiền trong ngày không quá 20 triệu đồng, sẽ được xác thực bằng mã OTP và không cần xác thực bằng vân tay hoặc khuôn mặt. Tuy nhiên, nếu tổng giá trị giao dịch trong ngày chạm mốc 20 triệu đồng, lần chuyển tiếp theo dù dưới 10 triệu đồng cũng cần phải xác thực bằng sinh trắc học.

Với các giao dịch có giá trị trên 10 triệu đồng hoặc tổng giá trị giao dịch trong ngày chạm mốc 20 triệu đồng, người dùng bắt buộc phải xác thực sinh trắc học để thực hiện giao dịch.

Đối với các giao dịch thanh toán hàng hóa hoặc dịch vụ hợp pháp do các tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán hoặc bên trung gian thanh toán cung cấp, nếu tổng giá trị thanh toán trong ngày dưới 100 triệu đồng, không cần xác thực sinh trắc học. Nếu vượt quá 100 triệu đồng, giao dịch sẽ bị gián đoạn nếu chủ tài khoản không cập nhật xác thực sinh trắc học.

Đối với giao dịch chuyển tiền giữa các ví điện tử hoặc nạp tiền vào ví điện tử, nếu số tiền mỗi lần thực hiện dưới 10 triệu đồng hoặc tổng số tiền trong ngày không quá 20 triệu đồng, vẫn xác thực bằng mã OTP mà không cần xác thực sinh trắc học. Nhưng nếu vượt quá số tiền này, giao dịch sẽ bị gián đoạn khi chủ tài khoản không cập nhật xác thực sinh trắc học.

Đối với giao dịch chuyển liên ngân hàng ra tài khoản nước ngoài, người dân bắt buộc phải cập nhật xác thực sinh trắc học để tránh giao dịch bị gián đoạn.

Hiện nay, nhiều ngân hàng như BIDV, TPBank, Eximbank, VPBank, Techcombank... đã gửi thông báo yêu cầu khách hàng đăng ký sinh trắc học để chuẩn bị áp dụng quy định mới.

Để cài đặt sinh trắc học, người dân cần chuẩn bị thẻ căn cước công dân gắn chip và truy cập tính năng "Cài đặt sinh trắc học" trên ứng dụng ngân hàng phiên bản mới nhất để thực hiện các bước hướng dẫn.

Chọn tính năng "Cài đặt sinh trắc học" trên ứng dụng di động của ngân hàng.

Tích chọn các chức năng và nhập hạn mức tối thiểu cần xác thực bằng sinh trắc học. Khách hàng có thể tự chọn một hạn mức dưới 10 triệu đồng để đảm bảo an toàn cho tài khoản.

Chụp hai mặt của căn cước công dân gắn chip.

Đọc thông tin trên căn cước theo hướng dẫn.

Chụp ảnh khuôn mặt để hoàn tất cài đặt.

Người dân cũng có thể đến các điểm giao dịch của ngân hàng để được hướng dẫn cài đặt.

Sau khi đã cài đặt sinh trắc học, từ ngày 1/7, nếu giao dịch thuộc diện phải xác thực, người dân sẽ phải thực hiện các bước xác thực sinh trắc học trên ứng dụng ngân hàng.

Nhập các thông tin giao dịch như thông thường (số tiền, thông tin người nhận, ngân hàng nhận…).

Với các giao dịch vượt ngưỡng theo quy định, ứng dụng sẽ bật camera điện thoại để xác thực khuôn mặt.

Nhập mã Smart/SMS OTP để hoàn tất giao dịch.

Sinh trắc học (biometrics) là ngành khoa học sử dụng các đặc điểm sinh học của con người để nhận dạng và xác thực danh tính. Các đặc điểm này bao gồm dấu vân tay, mống mắt, khuôn mặt, giọng nói, mẫu da,...

Sinh trắc học được ứng dụng rộng rãi trong thực tế, từ kiểm soát an ninh tại các khu vực như sân bay, ngân hàng, đến quản lý danh tính trong các hệ thống thông tin. Ví dụ, dấu vân tay được sử dụng để đăng ký sinh viên trong các hệ thống quản lý học sinh.

Một ứng dụng quan trọng khác là xác thực truy cập. Theo Quyết định số 2345/QĐ-NHNN của Ngân hàng Nhà nước, từ 1/7/2024, tất cả các giao dịch chuyển khoản trên 10 triệu đồng phải được xác thực sinh trắc học bằng vân tay hoặc khuôn mặt. Nếu tổng giá trị giao dịch trong ngày chạm mốc 20 triệu đồng, lần chuyển tiếp theo cũng cần phải xác thực sinh trắc học.

Đối với các giao dịch thanh toán hàng hóa hoặc dịch vụ hợp pháp, nếu tổng giá trị thanh toán trong ngày từ 100 triệu đồng trở lên, giao dịch sẽ bị gián đoạn nếu chủ tài khoản không cập nhật xác thực sinh trắc học.

Đối với giao dịch giữa các ví điện tử hoặc nạp tiền vào ví điện tử, nếu số tiền vượt quá 20 triệu đồng, giao dịch cũng sẽ bị gián đoạn nếu chủ tài khoản không cập nhật xác thực sinh trắc học.

Đối với giao dịch chuyển liên ngân hàng ra tài khoản nước ngoài, người dân bắt buộc phải cập nhật xác thực sinh trắc học để tránh giao dịch bị gián đoạn.

Việc áp dụng xác thực sinh trắc học giúp xác thực danh tính người dùng khi truy cập vào các hệ thống hoặc thiết bị, trong trường hợp này là xác nhận giao dịch ngân hàng trực tuyến.